Πληροφορίες για την Κασσάνδρεια
Tuesday, August 04, 2020
Η κωμόπολη αυτή, ως τα 1956 ονομαζόταν επίσημα: Β ά λ τ α. Έτσι ονομάζεται και τώρα και θα ονομάζεται κατά συνήθεια και για πολλά ακόμα χρόνια από τους κατοίκους της κι από τους κατοίκους της Κασσάνδρας. Κατά το 1956, ύστερα από εγκριθείσα σχετική απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου της τότε (ήταν Κοινότητα τότε ακόμα), από Βάλτα που ονομαζόταν μετονομάστηκε Κασσάνδρα. Της δόθηκε, δηλαδή, το όνομα που έχει όλη η χερσόνησος από τα πολύ παλιά χρόνια. Τη μετονομασία αυτή την είχε μέχρι το 1964. Κατά το έτος αυτό, από κοινότητα που ήταν το μεγάλο αυτό χωριό έγινε δήμος και το πρώτο του δημοτικό Συμβούλιο, με απόφαση του το μετονόμασε και πάλι από Κασσάνδρα σέ Κασσάνδρεια. Του έδωσε δηλαδή το όνομα της πόλης που κτίστηκε κατά τους προχριστιανικούς χρόνους της Κασσάνδρειας. Η πόλη αυτή βρισκόταν, όπως λένε οι ιστορικοί, κοντά στον ισθμό της χερσονήσου κι εκεί που βρισκόταν η αρχαία πόλη Ποτίδαια. Έτσι, σήμερα, η κωμόπολη έχει σαν επίσημο όνομα της το όνομα Κασσάνδρεια.
Είναι ένα παλιό μεγαλοχώρι η Κασσάνδρεια, χτισμένο σχεδόν στο κέντρο του μεσαίου τμήματος της χερσονήσου Κασσάνδρας. Τα σπίτια της είναι χτισμένα άλλα σε χαμηλά σημεία κι άλλα ψηλά, σε λόφους. Κασσάνδρεια πόλη 3.500 κατοίκων που τη θερινή περίοδο με τους οικισμούς της γίνεται μια μεγαλούπολη 25.000 κατοίκων και αποτελεί το κέντρο αναφοράς για τη Χερσόνησο της Κασσάνδρας. Είναι ένας από τους παλαιότερους Δήμους του Νομού Χαλκιδικής, που κάνει την εμφάνισή του σαν οικισμός από τον 16ο αιώνα, ενώ παίρνει το όνομά του από το βασιλιά Κάσσανδρο της Μακεδονίας, αλλά και από την ομώνυμη πόλη της αρχαιότητας πού βρίσκεται χτισμένη στον ισθμό της Κασσάνδρας.
Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Κασσάνδρειας φαίνεται από νωρίς, αφού αποτελεί για χρόνια την έδρα της Μητρόπολης αλλά και την έδρα των υποπροξενείων της Γαλλίας και της Ολλανδίας, ενώ μετά το ολοκαύτωμα της Κασσάνδρας, το 1821, συγκεντρώνει πολλούς κατοίκους και αναπτύσσει τη δυναμική του κέντρου. Μια πόλη που απλώνει τα όριά της από τη Φούρκα μέχρι και τη Σάνη. Μια πόλη που διαθέτει πολλές και όμορφες ακρογιαλιές και συνδυάζει έντονα το πράσινο με το γαλάζιο. Τα πλούσια σε βλάστηση δάση σε προδιαθέτουν με τις περιηγητικές διαδρομές, που υπάρχουν για ένα όμορφο περίπατο και σε οδηγούν σε όμορφες παραλίες, σαν αυτές του Αϊ-Νικόλα, της Σίβηρης, στο Στεφάνι, ή στην Κύψα. Οι καλά αναπτυγμένοι οικισμοί όπως είναι η Σίβηρη, η Ελάνη και η Σάνη προσφέρουν φιλοξενία, άνετη διαμονή και όλες τις υπηρεσίες που προϋποθέτει η σύγχρονη αντίληψη του τουρισμού. Το καλό και φρέσκο ψάρι της Σίβηρης, ο υγροβιότοπος της Κύψας, η δόμηση που σέβεται το περιβάλλον και η υποδομή για σύγχρονες εγκαταστάσεις αποτελούν σφραγίδα για την περιοχή.
Η Κασσάνδρεια είναι η έδρα του Δήμου Κασσάνδρας. Αποτελεί πνευματικό, εμπορικό και διοικητικό κέντρο της περιοχής και παίζει τον απαραίτητο για την περιοχή πρωταγωνιστικό ρόλο της. Η καλή οργάνωση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης που μπορεί να έχει μια επαρχιακή πόλη, οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται γύρω από αυτή, το Δημοτικό Ωδείο, τη Φιλαρμονική τον Δήμου, ο πολιτιστικός σύλλογος " Η ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ " με τα χορευτικά συγκροτήματα, με επιστέγασμα το ΦΕΣΤΙΒΑΛ της Σίβηρης, που οργανώνει κάθε χρόνο στο ανοιχτό θέατρο της Σίβηρης, αποτελούν ότι καλύτερο, για να κάνουν πνευματικό κέντρο την πόλη. Μια σύγχρονη αντίληψη και ένας άλλος τρόπος οργάνωσης της αγοράς, σε συνδυασμό με την πληθώρα των καταστημάτων που καλύπτουν όλες τις αγοραστικές ανάγκες τον κοινού, μπορούν με ασφάλεια να χαρακτηρίσουν την πόλη εμπορικό κέντρο. Ο απαραίτητος προσδιορισμός της αγοράς με την κατασκευή του πεζόδρομου, οι όμορφες βιτρίνες, τα πικάντικα ταβερνάκια, οι καλές τιμές και η διάθεση για εξυπηρέτηση, κάνουν τον επισκέπτη να περάσει όμορφες στιγμές, κάνοντας μια βόλτα στην αγορά. Απαραίτητο για μια περιοχή που γύρω της έχει ανεπτυγμένους οικισμούς, είναι να υπάρχει διοίκηση που να καλύπτει όλες τις ανάγκες των ντόπιων αλλά και ξένων επισκεπτών.
Η ύπαρξη όλων των δημοσίων υπηρεσιών και οργανισμών, το ταχυδρομείο, το Κέντρο Υγείας που είναι έτοιμο να καλύψει τις πρώτες ανάγκες σε θέματα υγείας, η δυνατότητα επιλογής της Τράπεζας, η ύπαρξη της Αστυνομίας που συντονίζει την ασφάλεια και την τάξη σε όλη την Χερσόνησο και όλες οι υπόλοιπες Δημόσιες αλλά και ιδιωτικές υπηρεσίες, δίνουν λύση σε κάθε πρόβλημα και απαίτηση του πολίτη.
Όλα αυτά όμως δεν θα είχαν καμία αξία, αν δεν συνδυάζονταν και με όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορεί ο κάθε επισκέπτης να δει και να προσδιορίσει έτσι την πολιτιστική και ιστορική ταυτότητα του τόπου, την παράδοση τα ήθη και τα έθιμα. Μέσα από μια όμορφη διαδρομή, περπατώντας επάνω σε πλακόστρωτα και γραφικούς δρόμους, συναντάς την ιστορία και την παράδοση, ανιχνεύεις τα ήθη και τα έθιμα και γνωρίζεις τους φιλόξενους κατοίκους της πόλης.
Ο κεντρικός πεζόδρομος είναι το ξεκίνημα της διαδρομής που σε προδιαθέτει να συναντήσεις και να δεις κάτι όμορφο. Το παιχνίδι του πράσινου με το νερό στον πεζόδρομο, απαραίτητο ντεκόρ για τις βιτρίνες των καταστημάτων σε οδηγεί στην κεντρική πλατεία της πόλης για ένα μικρό διάλειμμα μπροστά στα νερά του καταρράκτη ή για λίγη δροσιά κάτω από τον αιωνόβιο παλιό πλάτανο της πόλης. Τα πλακόστρωτα στενά ανηφορικά σοκάκια περνούν τον επισκέπτη μπροστά από παλιά κτίρια όπως αυτό του Αριστείδη Οικονόμου ή το σπίτι του Παπασταύρου, δείγμα της αρχιτεκτονικής της εποχής εκείνης και τον οδηγούν στο Δημαρχείο.
Το Δημαρχείο δεσπόζει στην περιοχή και δείχνει μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, με την οποία χτίζονταν τα σχολεία την εποχή εκείνη, αφού στέγαζε για χρόνια το Δημοτικό και το Γυμνάσιο της πόλης. Το 1915 η κοινότητα Βάλτας (σήμερα Κασσάνδρεια) αποφάσισε να ανεγείρει κτίριο για την Αστική Σχολή και να αναθέσει την επεξεργασία καταλλήλου σχεδιαγράμματος στον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη. Η κατάθεση του θεμέλιου λίθου έγινε στις 15 Ιουνίου 1924 και η οικοδόμηση περατώθηκε το 1927. Στο εσωτερικό του σήμερα στεγάζονται οι υπηρεσίες του Δήμου και φαίνεται με κάθε λεπτομέρεια η αρχιτεκτονική του κτιρίου.
Μέσα από πλακόστρωτα, πάλι οδηγείσαι στον κεντρικό ενοριακό ναό της Γέννησης της Θεοτόκου, που κτίστηκε το 1850. Το παλιό καμπαναριό, το γλυπτό υπέρυθρο τόξο (παλαιοχριστιανικό με ανάγλυφες παραστάσεις), που βρίσκεται στη Δυτική είσοδο και προέρχεται από το τέμπλο του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, ο πλούσιος διάκοσμος και η ιστορική αλλά και θρησκευτική αξία αυτού του ναού σε προδιαθέτει δημιουργώντας ένα έντονο θρησκευτικό συναίσθημα. Ο ναός του Αγίου Αθανασίου, 200 μέτρα πιο πάνω, κτίστηκε το 1850 και δείχνει τον τρόπο που κτίζονταν τα εκκλησάκια, αλλά και τις παρεμβάσεις που δέχτηκαν στη συνέχεια.
Ο ανεμόμυλος της Κασσάνδρειας(1904)
Tuesday, August 04, 2020
Η αλευροποίηση των σιτηρών κατά τα προεπαναστατικά χρόνια, γινόταν με αλογόμυλους. Αλογόμυλοι φτιάχτηκαν, φαίνεται, και ύστερα απ' την επανάσταση και σ' αυτούς άλεθαν και πάλι τα σιτηρά τους οι κάτοικοι της Βάλτας(Κασσάνδρειας) που γύρισαν στο χωριό τους, απ' τους τόπους της καταφυγής τους. Ύστερα από κάμποσα χρόνια κτίστηκαν και φτιάχτηκαν ανεμόμυλοι κατά πως είδαν τέτοιους στην Κύμη της Εύβοιας. Δυο ανεμόμυλοι που κτίστηκαν πρώτοι, κτίστηκαν σε αρκετά ψηλά σημεία, ο ένας στο νότιο κι ο άλλος στο δυτικό μέρος του χωριού και κοντά του. Άλλοι τρεις, νεότεροι, κτίστηκαν στο βόρειο και βορειοανατολικό μέρος του, σε κάπως ψηλά μέρη κοντά κι αυτοί στο χωριό. Ο τελευταίος απ' τους τρεις κτίστηκε το 1904 και λειτούργησε μέχρι το 1925. Απ' τους άλλους ούτε σημάδι δεν υπάρχει σήμερα στους τόπους τους. Ο τελευταίος, παρατημένος από το 1925, σώζεται μέχρι σήμερα ερειπωμένος, χωρίς τη φτερωτή του, χωρίς στέγη και μονάχα με τα ντουβάρια του και μέσα απ' αυτά με τα χοντρά δοκάρια του εσωτερικού του. Τους ανεμόμυλους διαδέχτηκαν στην άλεση σιτηρών ύστερα από το 1900 οι ατμομηχανές, που εγκατέστησαν στο χωριό τρεις τέσσερις μικροεπιχειρηματίες.
Το κτίριο του ανεμόμυλου εξωτερικά είναι σαν μικρός κυλινδρικός πύργος, με στέγη κωνική. Οι τοίχοι του πετρόχτιστοι με ασβέστη, στένευαν λίγο προς τα πάνω, γιατί εξωτερικά κτίζονταν με πολύ λίγη κλίση προς το μέσα μέρος του. Προς τα θεμέλιά τους το χόντρος τους ήταν 1,20 μ. και ψηλά, στο τελευταίο σημείο τους, όχι περισσότερο από 1 μ. Η διάμετρος του μέσα χώρου του κτιρίου περί τα 4 μ.
Το ύψος του κτιρίου, ως το τελευταίο σημείο των τοίχων του, περί τα 6,50 μ. με μια πόρτα για είσοδο στο ισόγειό του. Η πόρτα πάντα προς το νοτιά και ως 50 πόντους πάνω από την επιφάνεια της γης, με δυο σκαλοπάτια πετρένια προς το κατώφλι της. Το ύψος της περί το 1,80 μ., το φάρδος 1 μ. και στην πάνω πλευρά της ο τοίχος σε σχήμα καμάρας, αψίδας.
Ο γεροπλάτανος της παλιάς πλατείας
Tuesday, August 04, 2020
Ο γεροπλάτανος βρίσκεται στην παλιά πλατεία στο κέντρο της Κασσάνδρειας και δίπλα στην πιό παλιά βρύση. Είναι ίσως το αρχαιότερο δένδρο της Κασσάνδρας σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες και φυσικά εμφανίζεται σε πολλές παλιές φωτογραφίες της Βάλτας.
Πλάτανος ονομάζεται το μακρόβιο φυλλοβόλο φυτό, που ανήκει στην οικογένεια των πλατανιδών. Πρόκειται για δέκα είδη δέντρων που φυτρώνουν στην Ευρώπη, την Ασία και τη Β Αμερική. Ο κοινός πλάτανος είναι αυτοφυής σε όλη σχεδόν την Ελλάδα και κοντά σε περιοχές με υγρό στοιχείο, όπως όχθες των ποταμών, πηγές, βρύσες, χειμαρρους, λίμνες κλπ. Το ύψος του πλάτανου μπορεί να φτάσει και τα 30 μ., ενώ ο κορμός του μπορεί να φτάσει σε διάμετρο και τα 4 μ. Ο φλοιός του δέντρου είναι λεπιδώδης, τα φύλλα και τα παράφυλλα είναι μεγάλα, τα άνθη μονογενή, ανεμόγαμα σε διαφορετικές ταξιανθίες κυρίως σφαιρικές. Ο καρπός είναι μικρός, σφαιρικός, σκληρός και φέρει θύσανο τριχών.
Ο ΚΩΝΩΨ ΟΛΥΜΠΟΥ ΚΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ(1870)
(ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΑΚΙΩΤΗΣ)
Είναι ο τίτλος ενός βιβλίου που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1870. Συγγραφέας του ο δάσκαλος Ιωάννης Δρακιώτης(γεν. 1822), που καταγόταν από τη Σκόπελο και είχε υπηρετήσει για μια δεκαετία, ήτοι από το 1860 έως το 1870, ως διδάσκαλος στην Καψόχωρα(Πευκοχώρι) και την Αγία Παρασκευή της Κασσάνδρας. Είναι ένα μακροσκελέστατο στιχούργημα γραμμένο σε τετράστιχα, των οποίων ο πρώτος στίχος είναι δεκαπεντασύλλαβος, ο δεύτερος και ο τρίτος οκτασύλλαβοι και ο τέταρτος επτασύλλαβος, όλοι σε τροχαϊκό μέτρο. Αναφέρεται σε πολλά χωριά της Κασσάνδρας, περιγράφει, κρίνει και κατακρίνει, επαινεί και σατιρίζει τους πάντες και τα πάντα. Η γλώσσα είναι μικτή, μάλλον καθαρεύουσα με λίγες λέξεις της δημοτικής. Το ανακάλυψε ο κασσανδρινός Τιμολέων Μακρογιάννης, καθηγητής της Μετεωρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παραθέτουμε παρακάτω το τμήμα εκείνο που αναφέρεται στον γεροπλάτανο της Κασσάνδρειας, κρατώντας το πολυτονικό σύστημα γραφής του, καθώς και την ορθογραφία του.
Ο ΓΕΡΟΠΛΑΤΑΝΟΣ (ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΑΚΙΩΤΗΣ)
Προς δύσιν, παρά τη σχολή, εις πλάτανος υψούται,
ούτινος της γεννήσεως τα έτη δεν θυμούνται.
Εάν ως συμπεραίνεται δεν είν' ετών χιλίων,
Θα υπερβαίνη βέβαια τα των πεντακοσίων.
Υπό τους δασείς του κλώνας, οι προύχοντες το πάλαι,
οπόταν ανεφαίνοντο τίποτ' ανεμοζάλαι,
εκεί όλοι συνήρχοντο μικροί τε και μεγάλοι,
άμα κατά περίστασιν ο πρώτος τους εκάλει.
Και ελευθέρως έκαστος έλεγε τι εφρόνει,
και επεκράτει των γνωμών η καλλιτέρα μόνη.
Και συνεκρότει, ως ειπείν, κ' η Βάλτα κατ' ιδίαν,
ως και τα άλλα τα χωριά, μίαν δημοκρατίαν.
Υπό τον πλάτανον αυτόν υπάρχει και η βρύσις,
εξ ής τρέχει ηδύτατον νερόν εις αναψύξεις.
Τα παλιά σπίτια της Κασσάνδρειας
Tuesday, August 04, 2020
Τα σπίτια της κωμόπολης Κασσάνδρειας (Βάλτας) σήμερα, πολύ εύκολα μπορεί να τα διακρίνει κανένας σε σπίτια: πιο παλιά, παλιά και νέα σπίτια φανερή είναι η διαφορά μεταξύ τους.
Τα πιο παλιά σπίτια κτίστηκαν ύστερα απ’ την επιστροφή των Κασσανδρινών στον τόπο τους από τα μέρη στα οποία είχαν καταφύγει, όταν οι Οθωμανοί μπήκαν στην Κασσάνδρα κατά το Νοέμβρη του 1821. Κτίστηκαν αυτά κατά τα χρόνια από το 1840-’50 κι ως το 1900 κοντά. Φανερώνεται αυτό απ’ την εξωτερική τους εμφάνιση, απ’ την εσωτερική τους διαρρύθμιση και από τα υλικά με τα οποία είναι κτισμένα. Λίγο ή πολύ φανερώνεται από το σχέδιό τους κι ακόμα από πολλές λεπτομέρειες που υπάρχουν στην κατασκευή των εξωτερικών μερών τους (τοίχων, παραθύρων, στέγης), αλλά και στην κατασκευή των εσωτερικών, όπως είναι τα χωρίσματα, τα δάπεδα, οι πόρτες τους κλπ.
Τα πιο παλιά σπίτια ή είχαν μεγάλους (μακριούς, φαρδιούς) εξώστες, ή δεν είχαν τέτοιους, αλλά είχαν "δουξάτα", όπως έλεγαν τότε σχετικούς χώρους που τα ανώγεια σπίτια είχαν στο μέσα μέρος τους στο πάνω πάτωμα. Και τα "χαμό(γ)εια" και τα "ανώ(γ)εια" είναι χαμηλά, με μικρά και λίγα παράθυρα, οι χώροι τους μέσα, οι "κάμαρες” (τα δωμάτια), συνήθως είναι μεγάλες, χωρίς ταβάνι (ελαφρό σανίδωμα προς το μέρος της στέγης), εκτός αν, κατά τα ύστερα και νεώτερα χρόνια, τις έφτιαξαν τέτοιο. Οι στέγες τους είναι με ντόπια κεραμίδια (βυζαντινού τύπου). Έχουν, τα σπίτια αυτά, τα θεμέλιά τους σε σχήμα ορθογώνιο.
Τα παλιά πάλι σπίτια κτίστηκαν κατά τα χρόνια τα κοντά στα 1900,1910 κι ως το 1930-’40. Διαφέρουν τα σπίτια αυτά από τα σπίτια που κτίστηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο. Και τα "χαμό(γ)εια" και τα "ανώ(γ)εια" έχουν μεγαλύτερο ύψος από τ’ αντίστοιχό τους πιο παλιά, μεγαλύτερα κάπως παράθυρα, τ’ "ανώ(γ)εια" έχουν ένα ή δυο "μπαλκόνια" (στην πρόσοψη ή και στην πίσω όψη τους), με στέγη ή και χωρίς στέγη σ’ αυτά. Και η διαρρύθμιση των παλιών σπιτιών είναι απλή μέσα τους, όπως και η των πιο παλιών. Η μέσα έκτασή τους σε τ.μ. μικρότερη από κείνων, γιατί κτίστηκαν και κτίζονταν τότε για μια μονάχα κατά το πλείστο οικογένεια, ενώ τα πιο παλιά κτίζονταν για δυο ή και τρεις ακόμα αδελφικές οικογένειες. Αρκετά από τα παλιά σπίτια, είχαν τις στέγες τους με "ντόπια" κεραμίδια και τα περισσότερα ίσως με κεραμίδια ευρωπαϊκά, κεραμίδια δηλαδή του εργοστασίου Αλλατίνι. Και των παλιών σπιτιών η θεμελίωση είναι σε σχήμα ορθογώνιο.
Τα νέα σπίτια της κωμόπολης, που κτίστηκαν ύστερα από το 1940-’50 και περισσότερο εκείνα που φτιάχνονται τώρα, έχουν ολοφάνερη τη διαφορά από τα σπίτια που κτίστηκαν κατά τις δυο περιόδους που προηγήθηκαν. Έγιναν και γίνονται όσα γίνονται σήμερα, με σχέδιο έμπειρου τεχνίτη ή κι αρχιτέκτονα. Το σχέδιό τους γίνεται ανάλογο με το μέγεθος του οικοπέδου, ανάλογα με τη θέση του και σε συσχετισμό του προς τις απαιτήσεις, τις ανάγκες και τις οικονομικές δυνατότητες του νοικοκύρη. Γίνεται προσπάθεια, το σπίτι που φτιάχνεται να είναι και ν’ αποβαίνει για τους ενοίκους του όσο το δυνατό περισσότερο βολικό, εξυπηρετικό. Δεν χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια για υλικά σπιτιού τα υλικά που χρησιμοποιούνταν σε παλιότερα χρόνια κι ούτε προέρχονται αυτά απ’ τον τόπο. Όλα σχεδόν τα υλικά των σπιτιών σήμερα είναι υλικά που προέρχονται από το εμπόριο εκτός από άμμο, χαλίκι. Τα βασικά και σπουδαιότερα υλικά με τα οποία κτίστηκαν σπίτια μετά το 1940-’50 ήταν οι πέτρες, ο ασβέστης, το τσιμέντο, το σίδερο σε βέργες με ανάλογο πάχος και λοιπά.
ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Tuesday, August 04, 2020
Η ΚΩΜΟΠΟΛΗ ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑ (ΠΡΩΝ ΒΑΛΤΑ) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
Βασίλειος Γ. Ματαυτσής - Δάσκαλος (1909-1993)
ΕΡΕΥΝΑ & ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ
Βαγγέλης Κατσαρίνης - Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
© Sunspot Web Design 2008-2023 ®
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ (WEBSITE LINKS)
Tuesday, August 04, 2020
ΔΗΜΟΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ:
http://www.kassandra.gr/
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ:
http://kedikassandras.gr/services/festibal-kassandras/
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ "Η ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ":
http://www.politistikossyllogoskassandras.gr/
https://www.facebook.com/politistikos.kassandras
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ:
http://kassandramuseum.blogspot.com
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ:
http://bibliothikipolkassandras.blogspot.com/
Η ΡΑΔΙΟΦΩΝΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ "Η ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ":
https://www.facebook.com/groups/1441154799508782/
ΒΕΤΕΡΑΝΟΙ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ:
http://veteranoikassandras.blogspot.com/
Σίβηρη Χαλκιδικής:
https://www.facebook.com/sivirigr
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ "Η ΒΑΛΤΑ":
https://www.facebook.com/profile.php?id=100004818570696&fref=ts
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΕΞΩΡΑΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ( Π.Ε.Τ.Α.Σ.) "Η ΣΙΒΗΡΗ":
https://www.facebook.com/PetasESibere/timeline
